سوغات سنندج کدام است؟| از عسل تا گلیم و گیوه سنندج را بشناسید!
سوغات سنندج
سوغات سنندج کدام است؟ شیرینی‌های سنتی سنندج چیست؟ سوغات سنندج به دو گروه خوراکی و صنایع‌دستی تقسیم می‌شوند که در ادامه این مطلب هرکدام از آنها را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
اگر به سنندج سفر کنید و به روستاهای زیبای این دیار بروید در کنار طبیعت بکر متوجه خواهید شد که زنان پابه‌پای مردان مشغول کار هستند. بیشتر آنها بافت گلیم را می‌دانند و انگار از هر انگشتشان هنری می‌بارد. تنوع بافت و رنگ آن‌قدر زیاد است که هنگام خرید سوغات انتخاب را برایتان سخت خواهد کرد.
به جز رنگ‌های جاجیم، گلیم و قالی بوی عطر نان برنجی که با روغن کرمانشاهی درست می‌شود در کنار شیرینی عسل و زیبایی کوهستان حال و هوای عجیب و دلچسبی را به هر گردشگری که به کردستان سفر می‌کند منتقل می‌کند. در ادامه بیشتر راجب سوغات سنندج و صنایع‌دستی آن اشاره خواهیم کرد.
خوردنی‌های سنندج تجربه طعمی متفاوت
خوراکی‌های سنندج که به‌عنوان سوغات این شهر شناخته می‌شود زیاد بوده؛ ولی برخی از آنها نه‌تنها در بین گردشگران ایرانی بلکه در بین گردشگران خارجی نیز پرطرف‌دار است. از مزایایی که خوردنی‌های سنندج دارد این است که ماندگاری زیادی داشته و از مواد کاملاً طبیعی تهیه می‌شود. در این بخش به برخی از این سوغات خوراکی سنندج که محبوبیت بیشتری داشته اشاره می‌کنیم.
بلیط اتوبوس سنندج به تهران ساعت چند حرکت می کند؟
شیرینی کنجدی:
شیرینی کنجدی که در کردستان به کنجدی گزو و یا شیرینی کنجدی گزانگبین معروف بوده و از محبوب‌ترین سوغات سنندج است. این شیرینی از مواد اولیه طبیعی مانند کنجد و انگبین تهیه می‌شود. این سوغات کردستان به دلیل داشتن کنجد و انگبین دارای خواص بسیار زیادی است.
انگبین شهد حشره بسیار کوچکی بوده که روی برگ‌ها و ساقه درخت انگبین می‌نشیند و مانند زنبورعسل شهدی چسبناک و غلیظ دارد. این شهد خواص درمانی داشته که می‌توان به ویتامین D و کلسیم اشاره کرد. برای دوری‌کردن از بیماری نرمی استخوان خوردن گزانگبین می‌تواند مفید باشد. خوردن مقدار کم این شیرینی نیز برای درمان یبوست خوب است. به دلیل داشتن سطح بالایی از منیزیم در کنجدی گزو به پیشگیری از سرطان بروید.
همچنین کنجد با داشتن فیتواسترول‌ها برای کاهش کلسترول بد خون مؤثر بوده و از بروز بیماری‌های قلبی و عروقی جلوگیری می‌کند. مواد معدنی مانند: آهن، کلسیم، فسفر، منیزیم، منگنز، پتاسیم و مس نیز در کنجد وجود دارد. به همین خاطر این سوغات سنندج یکی از مقوی‌ترین خوردنی‌ها است.
کشک خشک محلی
یکی دیگر از سوغات سنندج، کشک خشک محلی است که طرفداران زیادی را به خود جلب کرده است، خواص کشک خشک باعث شده در بین ایرانیان نسبت به خرید آن اقدام کنند. هر پند گاها طرز تهیه کشک خشک را نیز از مردم سنندج یاد گرفته و در خانه نسبت به درست کردن آن اقدام می کنند.
سقز، آدامس طبیعی:
سقز شیره درخت پسته وحشی است که در زبان کوردی به آن بنه می‌گویند. این درخت‌ها بیشتر در مناطق کوهستانی کردستان، ایلام و کهگیلویه و بویراحمد دیده می‌شود. در فصل پاییز روی تنه درخت شکافی ایجاد خواهد شد که صمغی سبزرنگ از آن خارج شده و غلیظ و چسبناک خواهد بود. این صمغ سبز باید طی مراحل تصفیه به رنگ زرد در بیاید. در این فرایند ترکیبات روغنی و غیرخوراکی را حذف می‌کنند.
یکی از مهم‌ترین خواص این سوغات سنندج تقویت معده، رفع بوی بددهان، اشتهاآور و ملین است. جویدن سقز برای طحال و کبد بسیار مفید بوده و باعث عملکرد بهتر این دو عضو می‌شود. سقز به‌خاطر خواص آنتی‌بیوتیکی که دارد برای درمان زخم معده مفید خواهد بود. برای جلوگیری از شکنندگی ناخن‌ها از مخلوط سقز و پیه آب می‌توانید استفاده کنید. برای کاهش سوزش و خارش بدن سقز را با روغن زیتون مخلوط کرده و به بدن بمالید.
بادام‌سوخته:
یکی از جذاب‌ترین سوغات‌های سنندج بادام‌سوخته بوده که برای تهیه آن از تنها از بادام و شکر استفاده می‌کنند. شکر را به حالت کاراملی درمی‌آورند و به‌صورت روکش روی بادام می‌ریزند. این شیرینی به‌صورت صفحه‌ای نیز بسته‌بندی می‌کنند. در برخی استان‌های دیگر آن را لوله‌ای آماده خواهند کرد. این سوغات کردستان برای خرید مسافرانی که به این منطقه می‌روند بسیار مناسب است.
کاک مخصوص:
کاک مخصوص یکی از شیرینی‌های بسیار ساده و درعین‌حال بسیار خوشمزه سوغات کردستان است. این شیرینی از لایه‌های بسیار نازک خمیر تهیه می‌شود. مواد اولیه برای درست‌کردن کاک آرد گندم، تخم‌مرغ، پودر قند، دارچین، روغن حیوانی یا روغن گیاهی و پودر هل خواهد بود. کاک در عین راحتی و مواد اولیه ساده بسیار لذیذ بوده و در اعیاد و مراسمات مورداستفاده قرار می‌گیرد. این شیرینی به‌قدری نازک است که با کمی فشار در دست خورد خواهد شد.
عسل طبیعی سوغات سنندج:
یکی از بهترین انواع سوغات سنندج عسل طبیعی آن است. عسل در کوهپایه‌های کردستان تولید می‌شود. همان‌طور که می‌دانید کردستان منطقه‌ای کوهستانی بوده که در فصل بهار مملو از گل‌های متنوع وحشی شده و منبع بسیار خوبی برای تغذیه زنبورهای عسل خواهد بود. تنوع بالای گل‌های وحشی باعث می‌شود عسل این مناطق کاملاً طبیعی باشد و به‌عنوان بهترین عسل در ایران شناخته شده است.
برای تولید عسل شاید در اول کار نیاز به سرمایه زیادی نداشته باشید؛ اما زحمتی که برای تولید آن کشیده خواهد شد چندین برابر است. در عسل طبیعی خواصی وجود دارد که در عسل مصنوعی اصلاً نمی‌توان چنین خواصی را پیدا کرد. عسل طبیعی سوغات سنندج محصولی کاملاً ارگانیک بوده و خواص درمانی زیادی خواهد داشت. از جمله انواع عسل در کردستان می‌توان به عسل وحشی روی صخره‌ها و عسل وحشی روی تنه درخت اشاره کرد. عسل گون، آویشن و کوزه‌ای نیز از دیگر انواع عسل هستند که در کردستان تولید می‌شوند.
نان برنجی سوغات کردستان:
نان برنجی یکی از سوغاتی‌های کردستان بوده که طرفداران زیادی در ایران دارد. حتی گردشگران خارجی نیز به خوردن این نوع شیرینی جذب آن می‌شوند. روغن کرمانشاهی که در نان برنجی مورداستفاده قرار می‌گیرد باعث عطروطعم بسیار خوشمزه آن شده و پیشینه تهیه این شیرینی در کرمانشاه به 150 سال پیش برمی‌گردد.
کرمانشاه چون در مسیر جاده ابریشم قرار داشته مردم بسیاری که از این راه عبور می‌کردند. به همین خاطر مردم این شهر به فکر درست‌کردن نوعی شیرینی که ماندگاری بالایی داشته باشد و بتوانند در طول سفر از آن برای سیر نگه‌داشتن خود استفاده کنند. پخت نان برنجی این‌گونه شروع شد. مواد اولیه که برای تهیه‌کردن این سوغات سنندج موردنیاز است آرد گندم، روغن کرمانشاهی، آرد برنج، پودر قند، گلاب و تخم‌مرغ خواهد بود.
سوغات زیبای شهر و صنایع‌دستی سنندج
صنایع‌دستی سنندج یکی از ماندگارترین صنایع است که هنگام سفر به این دیار می‌توانید همراه خود بیاورید. این سوغات‌ها برای روح بخشیدن به بخشی از منزل شما با دستان هنرمند مردمان کردستان درست شده است. تنوع زیادی که صنایع‌دستی کردستان دارد شما را در هنگام انتخاب دچار وسواس می‌کند. در این بخش به برخی از محبوب‌ترین صنایع‌دستی سنندج اشاره خواهیم کرد که انتخاب برایتان راحت‌تر شود.
پارچه‌بافی سنتی از سوغات سنندج:
پارچه‌بافی در کردستان قدمتی طولانی داشته و تنوع این پارچه‌ها به‌قدری زیاد است که وقتی آنها را نگاه می‌کنید روحتان تازه می‌شود. از جمله پارچه‌های سنتی که به‌عنوان صنایع‌دستی سنندج شناخته شده است می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
جاجیم‌بافی:
همه اهالی روستاهای کردستان جاجیم‌بافی را به‌صورت حرفه‌ای می‌دانند. جاجیم یکی از اصلی‌ترین صنایع‌دستی سنندج بوده که به دو صورت راسته و شقه بافته می‌شود. تفاوت این دو نیز در نقوش و بافت آن است. جاجیم شقه معمولاً نقش‌ونگار بیشتری دارد.
موج بافی:
در کردستان به رختخواب‌پیچ موج می‌گویند. در فصل سرد زمستان نیز برای پوشش کرسی از این پارچه استفاده می‌کنند. همچنین در برخی موارد به‌عنوان پرده مورداستفاده قرار می‌گیرد و از ورود هوای سرد به داخل جلوگیری می‌کند.
سجاده بافی:
یکی دیگر از انواع صنایع‌دستی سنندج سجاده بافی بوده که از جمله دست‌بافت‌های هنری کردستان است. سجاده یا جانماز در کارگاه‌های موج بافی تهیه می‌شود.
شال‌بافی:
هنر شال‌بافی بیشتر برای دوخت لباس‌های مردانه کاربرد دارد که شامل: چوخورانک، کلاه، شال، پابند، دستکش و جوراب است. پارچه‌هایی که برای این منظور به کار می‌رود معمولاً رنگ‌های خاکستری، کرم روشن و تیره، مشکی و قهوه‌ای خواهند داشت.
کلاش بافی سوغات سنندج:
یکی از اصلی‌ترین صنایع‌دستی کردستان گیوه مردانه و زنانه یا همان کلاش است. اگر در مراسمات کردستان شرکت کرده باشید این پاپوش را در پاهای اکثر مردان این منطقه دیده‌اید که زیر لباس محلی آن را می‌پوشند. کلاش هورامان بافی قدمتی هزاران‌ساله داشته و به‌خاطر سبکی، راحتی و بادام بودن آن هنوز هم مورداستفاده قرار می‌گیرد. حتی کفی این کفش نیز طوری بافته می‌شود که گودی کف پا را کامل پوشش می‌دهد.
یکی از نکات بسیار جالب راجب گیوه سنندج این است که لنگه چپ و راست ندارد. پس کفش شما هیچ‌وقت لنگه‌به‌لنگه نمی‌شود. یکی از محبوب‌ترین سوغات سنندج در حال حاضر در بین گردشگران کلاش خواهد بود.
نازک‌کاری یکی از سوغات سنندج:
یکی دیگر از سوغات سنندج نازک‌کاری بوده که با پوشش کوهستانی و جنگلی این خطه چوب‌های مرغوبی برای این کار وجود دارند. چوب به‌کاررفته برای این کار بسیار متنوع است. تنوع بافت و رنگ یکی از عوامل مهم در شکل‌گیری یک اثر هنری زیبا خواهد بود. قدمت این صنعت به 180 سال پیش برمی‌گردد و در استان کردستان استاد بزرگ نعمت‌الله نعمتیان از بنیان گذران آن بوده است.
از نازک‌کاری برای ساخت وسایل تزئینی مانند: تخته شطرنج، تخته نرد، جاسیگاری، جعبه آرایش، جعبه جواهرات، قاب عینک، قاب عکس و بسیاری از وسایل دیگر به کار می‌رود. چوبی که برای این کار استفاده می‌شود از درختان گردو، کیکم، سنجد و ریشه یا گره این درخت‌ها است.
تنبور سازی:
تنبور یا تمبور از سازهای زهی زخمه‌ای قدیمی ایرانی است. این ساز در کردستان ساخته می‌شود و قدمت آن به 5 الی 6 هزار سال پیش برمی‌گردد. اگر به آثار باستانی شوش نگاهی بیندازد به قدمت این ساز پی خواهید برد. از چوب درخت توت برای ساخت تنبور استفاده می‌شود. این ساز از یکی قسمت گلابی شکل با دسته بلند تشکیل شده و دارای 3 سیم اصلی بوده که طول کلی آن بین 70 تا 80 سانتیمتر خواهد بود.
بیشتربخوانید: خرید تمپو سفالی زیبا و اصل
دف سوغات سنندج:
یکی دیگر از سوغات سنندج دف بوده که در مراسم‌های خاص از آن استفاده می‌کنند و توسط زنان شجاع این دیار نواخته می‌شود. دف با قاب چوبی گرد که پوست ازیک‌طرف به آن وصل شده تشکیل شده و در استان‌های مختلف به یک‌شکل ساخته می‌شود. تنها تفاوتی که در بین آنها می‌توان مشاهده کرد استفاده از زنگوله، زنجیر و حلقه و نوع پوست آن است.
گلیم و قالی‌بافی:
از جمله مهم‌ترین سوغات کردستان گلیم و قالی‌بافی است و گردشگران علاقه خاصی به خرید آن دارند. مواد اولیه مرغوب در آن و استفاده از پشم و رنگ طبیعی باعث شده این صنایع‌دستی محبوبیت خاصی در بین مسافرانی که به کردستان سفر می‌کنند داشته باشد. برای تار گلیم از نخ پنبه و برای پود آن از نخ پشمی دولای تابیده استفاده می‌شود. نقوش و رنگ‌هایی که در گلیم و قالی به کار می‌رود شامل: صورتی، قرمز، سرمه‌ای، آبی، زرد، عنابی، زیتونی، سیاه و قهوه‌ای است.
جمع‌بندی
سوغات سنندج به شیرینی عسل و به زیبایی کوهستان با تنوع زیادی که دارد با خرید آن یاد و خاطره سفر به این دیار را همیشه زنده نگه دارید. داشتن طبیعت بسیار زیبا در کنار مردمان مهمان‌نواز بهترین خاطرات را برای خود می‌توانید رقم بزنید. در این مطلب سوغات سنندج که شامل خوراکی و صنایع‌دستی کردستان بود اشاره کردیم تا در هنگام سفر به سنندج بتوانید راحت سوغاتی موردعلاقه خود را خریداری کنید.
