تاریخچه قواره بری

تاریخچه قواره بری

در معماری سنتی هنر برش اشکال منحنی شکل با چوب و آجر را قواره بری می گویند. این هنر برای اولین بار در دوره زندیه مشاهده شده است. در دوره زندیه از این هنر برای حاشیه در و دیوارها استفاده می شده است. اما در دوره قاجار این هنر به شکلی مستقل استفاده شده است و آثاری بسیار زیبا و نفیس در این دوره از قواره بری انجام شده است.

در این دوره بسیاری از درب ها، پنجره ها و ارسی ها به این هنر مزین شده است. قواره بری زیبایی  و اصالت طرح و نقش بسیاری داشته و موجب افزایش استحکام و دوام بنای مورد نظر می شده است. همین دلایل موجب شده است، تا در اواخر دوران زندیه و قاجاریه به این هنر بیشتر توجه شود و از آن برای زیبا سازی در و پنجره و به خصوص ارسی ها بسیار استفاده شود.

هنر گره چینی

قواره بری چوبی برگرفته از هنر گره چینی بوده و در واقع تکمیل کننده این هنر می باشد. در این هنر مانند گره چینی قطعات برش خورده چوب و آجر را در کنار هم قرار می دهند و در میان آن ها اتصالاتی را به وجود می آورند تا در کنار هم محکم شوند و بایستند.

در این هنر نیز اتصالات به صورت زبانه و فاق بوده و به دقت و ظرافت بالایی نیاز دارد. همانطور که گفته شد هنر قواره بری بسیار شبیه به هنر گره چینی است. با این تفاوت که در گره چینی اغلب از طرح اشکال هندسی استفاده می شود و در قواره بری اشکال دارای خطوط گردان و منحنی شکل هستند.

نقش های زیبا

از نقش مایه های مورد استفاده در هنر قواره بری می توان به نقوش بته، قاب قابی، گلدانی و حیوانی، اسلیمی بندی اشاره نمود. در اواخر دوره قاجار نیز از نقش مایه های هندسی منحنی شکل مانند دایره و بیضی بسیار استفاده شده است.

در ایران قدیمی ترین آثار قواره بری در دژهای مادی دیده شده است. در اکثر دژهای مادی دروازه هایی وجود دارد که احتمالا چوبی بوده و بر روی آن اشکالی آهنکوب به کار رفته است. همچنین بر روی برخی از ظروف و جام های دوره ساسانی طرح ها و نقوشی از دروازه های برخی مکان های آن دوره که شبیه به دژ و یا نیایشگاه می باشد وجود داشته است و بر روی این ظروف نقش بسته است.

درواقع لنگه های دروازه به شکل مستطیلی طراحی شده است و نقوش قواره بری آن همانند خورشید در بالای آن حک شده است. از این نقش هلالی خورشیدی نیز امروزه استفاده می شود و از آن به عنوان خورشیدی یاد می شود.

سخن پایانی

هنر قواره بری زیبایی و نمایی بسیار زیبا به در و پنجره ها می دهد و هم اکنون برای تزیینات درب و پنجره های مکان هایی خاص از این هنر استفاده می شود. همچنین برای زنده نگه داشتن این هنر از طرح های با اصالت و قدیمی همچنان استفاده می شود.

برای مشاهده فروشگاه اینجا را کلیک کنید.