صنایع دستی و نقش آن در فرآیند توسعه ملی
نقش صنايع دستی در امور اقتصادی و اجتماعی
بدون شک يکی از افتخارات هر ملت و کشوری، صنايع بومی و دستی آن کشور است. چرا که اين صنعت و به عبارتی اين هنر – صنعت بی بديل و بی رقيب حاصل ذوق و هنر، سليقه، ابتکار و خلاقيت هنرمندان و صنعتگران عزيزی است که صبورانه آداب، سنن و رسوم و در يک کلام پيام فرهنگی نسل ها را در محصولات توليدی شان متجلی کرده و از آن پاسداری می نمايد.
ويژگی های ارزنده ديگری که در اين گونه صنايع موجودند از قبيل ( ملی، غير وابسته، قابليت ايجاد و توسعه در کليه مناطق شهری ، روستايی و عشايری، عدم نياز به کارشناسان خارجی ، دسترسی آسان به مواد اوليه وابزار کار مختصر و ارزان، ارزش افزوده بالا، عدم نياز به سرمايه گذاری زياد، بستر ساز صنعت گردشگری، عدم آثار مخرب زيست محيطی، ايجاد درآمد مکمل، قدرت اشتغال زايی و .. مسئولين و دست اندر کاران را داشته تا با عزمی جدی زمينه رشد و اعتلای اين صنعت را آماده نمايند.
از اين جمله زيبا ميتوان پی به راز ماندگاری صنايع دستی برد در واقع صنايع دستی اصلی ترين سند هويت تاريخی ملت هاست چرا که بخشی از ميراث فرهنگی ماست.
اهمیت موضوع اقتصادی و اجتماعی صنایع دستی
به منظور درک اهمیت صنایع دستی در ارکان حیات اجتماعی، اقتصادی یک جامعه تنها کافی است تا نظری به مهمترین ویژگی های صنایع دستی افکند:
صنایع دستی نقش مهمی برای نیروی انسانی در امر تولید در نظر می گیرند، چرا که در فرایند تولید این مصنوعات، دست انسان دارای نقش اساسی است.
از آن جا که در فعالیت های مربوط به صنایع دستی نیازی به کارشناس خارجی نیست ومواد اولیه مورد استفاده معمولا از مواد ساده و در دسترس تشکیل می گردد که به آسانی و با بهای نسبتا ارزان قابل تامین است.
صنایع دستی در مناطق روستایی یکی از عوامل مکمل اقتصاد کشاورزی است. به دلیل دارا بودن پتانسیل ایجاد فرصت های شغلی وکسب درآمد، ضمن پر کردن اوقات فراغت و بیکاری روستائیان مانع از مهاجرت های گسترده فصلی یا دائمی آن ها به عنوان یکی از آسیب های اجتماعی می گردد.
فعالیت های صنایع دستی به دلیل برخورداری از ویژگی های تکنیکی ساده و بهره گیری از ابزارها و وسایل تکنولوژیکی آسان، به گونه ای است که امکان پرداختن به آن ها در جوامع شهری و روستایی و عشایری و به صورت کارگاهی ،خانگی و یا حتی دوره گردی و سیار وجود دارد.
▪ صنایع دستی به دلیل برخورداری از بار فرهنگی و دارا بودن جنبه های هنری می تواند عامل ترویج عناصر فرهنگی در نقاط مختلف کشور و حتی فراسوی مرزها باشد.
با اذعان به اهمیت چند جانبه صنایع دستی، مقاله حاضر با محدود ساختن موضوع مطالعه بیشتر به مسائل اقتصادی و اجتماعی صنایع دستی می پردازد.
اهداف موضوع
در این مقاله، مسائل اجتماعی و اقتصادی مربوط به صنایع دستی با تاکید بر محدودیت اشتغال ومشارکت زنان مورد توجه قرار می گیرد، مهمترین اهداف این مطالعه به شرح ذیل طراحی گردید:
– ارائه تعریفی جامع وروشن از صنایع دستی ومفاهیم مربوط به مسایل اقتصادی و اجتماعی آن
– مطالعه روند تحولات و پیشینه تاریخی صنایع دستی با تاکید بر ساختار اقتصادی و اجتماعی آن
– نقش و کارکردهای اصلی اقتصادی و اجتماعی صنایع دستی
– نقش و کارکردهای فرعی صنایع دستی
– بررسی محدودیت ها با مسایل اصلی توسعه صنایع دستی
– ارائه راهبردها و پیشنهادات اجرایی در توسعه صنایع دستی
