مشبک کاری چوب

مشبک کاری چوب

ایران، مهد صنایع دستی است و جای جای آن مملو از هنرمندانی است، که انواع هنر خود را به زیبایی به نمایش گذاشته اند و با دست هنرمند خود، دست سازه های نفیسی را خلق کرده اند.

مشبک کاری از دیگر رشته های هنری است که با استفاده از آن صنایع دستی بسیار زیبا و ارزشمندی به وجود آمده است. این هنرمانند دیگر صنایع دستی ایرانی قدمت بالایی دارد. حتما تا کنون در بسیاری از بناها آثاری از مشبک کاری را مشاهده نموده اید. هم اکنون استفاده از مشبک کاری کمتر به چشم می خورد، اما هنوز هم نمونه های زیبایی از آن در منبرها، تخت ها، میز و صندلی ها و دیگر محصولات را مشاهده می کنیم.

هنرمندان مشبک کار چوبی شبکه هایی را در چوب به وجود می آورند و با استفاده از تلفیق منبت، معرق و گره چینی طرحی بسیار شکیل و زیبا بر روی چوب به وجود می آورند.

نحوه مشبک کاری

مشبک کار در ابتدا طرح مورد نظر را با استفاده از الگوهایی که در دسترس قرار دارد و یا با استفاده از ذهن و خلاقیت خود انتخاب می کند و سپس طرح را بر روی چوب مشخص و علامت گذاری می کند و قسمت های مشخص شده را با مته مناسب سوراخ خواهد کرد. سپس اره مویی را به داخل می برد و قسمت های منفی کار که باید برداشته شود را با دقت از چوب جدا می کند.

پس از جدا کردن قسمت های اضافی توسط اره مویی کار به صورت چشمه چشمه و مشبک در می آید. در این مرحله چوب مشبک کاری شده سمباده می خورد و پرداخت خواهد شد. هر چه طرح پر گل تر و ظریف تر باشد مدت زمان بیشتری طول می کشد تا کار به اتمام برسد. به طور مثال برای پیاده سازی یک تابلو بزرگ و پر از طرح های ریز ممکن است تا یک سال زمان صرف شود.

وسایل مورد نیاز

از وسایل مورد نیاز برای مشبک کاری چوب می توان به چکش، اره، سمباده، چسب چوب، انبر دست، تخته، میز و چسب کاغذی اشاره نمود.

به طور کلی مشبک کاری به دو سبک انجام می شود.

در سبک اول قطعات برش داده شده از هم جدا نمی شوند و با باقی گذاشتن کمی اتصال بدون استفاده از چسب در کنار هم قرار می گیرند. در سبک دوم قطعات به صورت جداگانه برش داده می شوند و سپس با استفاده از چسب بر روی تخته ای در کنار هم قرار داده می شوند. به این سبک نازک کاری نیز می گویند.

سخن پایانی

مشبک کاری چوب کاربردهای متفاوتی دارد. این هنر معمولا برای تزیین و زیباسازی در و پنجره ها مورد استفاده قرار می گیرد. از طرح های استفاده شده برای مشبک کاری چوب می توان طرح های اسلیمی، اشکال هندسی، ختایی و.. را نام برد. در گذشته پس از مشبک کاری درها و پنجره های اماکن مذهبی و مساجد و.. از شیشه های رنگی در پشت آن استفاده می کردند و جلوه بسیار زیبایی به آن می دادند.