خط کوفی بنایی ساده

خط کوفی بنایی ساده

خط کوفی بنایی خطی سطحی بوده و دوری در آن نمی باشد. این نوع خط اغلب در بناهای قدیمی ( کاشی ها، کتیبه ها و…) به کار برده شده است. در گذشته برای تزیین بناهای مختلف از این نوع خط  توام با خطوط ثلث، نسخ و…استفاده می شده است.

انواع خط کوفی

خط کوفی و یا معقلی دو نوع دارد. نوع اول همان خطی است که منشا خط کوفی بوده و از گذشته به شکل زاویه دار وجود داشته است. دیگری خط کوفی بنایی است که از گذشته تا کنون در معماری های اسلامی به کار رفته است.

حتما نمونه هایی از خطوط کوفی بنایی را بر روی بناهای تاریخی و زیارتی مشاهده نموده اید. گنبد و گلدسته ها و محراب بسیاری از زیارتگاه ها به این خط مزین شده است.

نحوه قرارگیری حروف

در خط کوفی بنایی ساده، حروف در کادری فرضی مثلثی، مربعی، مستطیلی، چندضلعی و… مانند قرار میگیرد. کرسی زمینه حروف می تواند مستقیم و به سمت افق در نظر گرفته شود. همچنین می تواند حول یک کادر فرضی بچرخد و یا به صورت عمودی نوشته شود. به علاوه می تواند زاویه ای 90 درجه با کلمه اول بسازد و حتی بر روی کلمه دیگر سوار شود. یکی از مهمترین ویژگی خطوط کوفی بنایی چرخش و تکرار حروف است.

تقارن و قرینه سازی

تقارن و قرینه سازی یکی از اصول مهم خط کوفی بنایی است. اغلب اسامی امامان و اسماءالحسنی را با استفاده از قرینه سازی و ریتم حرکات مشابه در کنار هم تکرار می کنند و با خط کوفی بنایی به زیبایی بر روی بناها به تصویر می کشند.

استفاده از فضای مثبت و یا منفی کادر فرضی بسیار حائز اهمیت است. در واقع در این کار می توان هم از فضای مثبت و هم از فضای منفی بهره گرفت. فضای منفی به اندازه فضای مثبت اهمیت دارد و می توان در تزیین بناها از آن  به زیبایی استفاده نمود

ویژگی خط کوفی

از دیگر ویژگی های منحصر به فرد خط کوفی بنایی قواعد و رابطه هندسی میان حروف می باشد. از اشکال هندسی مربع و لوزی شکل به وفور در خط کوفی بنایی استفاده شده است. از اشکال مربعی و لوزی شکل کوچک به عنوان نقطه و یا فضای تو خالی حروف در خط کوفی بنایی استفاده می شود.

نام دیگر خط کوفی بنایی خط معقلی است. خط کوفی بنایی به سه دسته تقسیم می شود. آسان، متوسط و پیچیده.

خط کوفی بنایی آسان ، متوسط و پیچیده

در خط کوفی بنایی آسان با فرض کادری مستطیلی و یا مربعی سطحی هندسی وسیعی را در نظر می گیرند و با کم و زیاد کردن فواصل بین خطوط و پرکردن فضا با خطوط اضافی شکل مورد نظر را ایجاد می کنند.

در خط کوفی بنایی متوسط زمینه و خط، فاصله زیادی با هم ندارند و خطوط اضافی نیز در آن به کار نرفته است. در این نوع خط کوفی خطوط به موازات و تساوی در کنار هم قرار گرفته اند و تنظیم شده اند.

در خط کوفی بنایی پیچیده نظم و ترتیبی دقیق به کار رفته است. در این نوع خط  هم خطوط سیاه و هم خطوط سفید خوانده خواهد شد.