گلیم چیست؟
گلیم دست بافتهای است از تار و پود که معمولاً از پشم حیوانات اهلی بر دار بافته شده و عموماً به عنوان فرش کاربرد داشتهاست. هر منطقه طرح مختص به خود را داراست و عموماً به عنوان فرش کاربرد داشته است. ممکن است بافت گلیم با تغییراتی کاربردهای دیگری غیر از فرش در بین عشایر داشته باشد: از جمله نمک دان، جل اسب، نوار چادر.
1- گلیم ساده یا تخت
این نوع گلیم ها که با نام دو رو و ساده نیز شناخته می شود همانطور که از نام آنها می توان حدس زد به سبکی ساده بافته می شود به گونه ای که دو روی گلیم کاملاً یکسان می باشند و از دو طرف گلیم می توان استفاده کرد.
این نوع گلیم ها نسبت به سایر مدل ها دارای ضخامت کمتری می باشد و در بین انواع گلیم دستباف می توان گفت رایج ترین گزینه می باشد. لیمهای قشقایی، سنه و بیجار در کردستان، مسند و گلیمهای ساده اردبیل، سمنان و زنجان در این گروه قرار دارند.
2- گلیم یک رو یا ورنی
این نوع گلیم ها که با نام سوماک نیز شناخته می شود نسبت به گزینه قبلی دارای ضخامت کمتری می باشد دارای بافتی پود پیچ می باشند و دارای خواستگاهی قفقازی می باشد و از دیر باز در کشور ایران و ترکیه در حال بافته شدن می باشد.
اولین بافندگان این نوع گلیم ها عشایر بودند و همانطور که باید حدس زده باشید در مناطق ترک زبان ایران باید با محبوبیت بالاتری همراه باشد. ورنی در واقع یکی از انواع گلیم های استان های اردبیل و آذربایجان شرقی می باشد که دارای نقوش هندسی و حیوانات و نقشمایههای ساده می باشد.
3- گلیم برجسته یا پرزدار
در بین انواع گلیم دستباف این نوع بیشترین شباهت را به فرش های دستباف دارا می باشد و به اینگونه عمل می شود که از روی نقشه قالی بر روی چله گره زده می شود و در پایان پرزها و یا همان خامه های اضافی را میچینند.
البته لازم است به این موضوع اشاره شود که در این نوع گلیم ها زمینه به گونه ای ساده طراحی می شود و خیلی مانند فرش از طرح و نقشه های متنوع استفاده نمی شود.
در ادامه مقاله ها با ما همراه باشید با معرفی تک تک گلیم های ایرانی و دست بافت.