انواع جاجیم کدامند و چه ویژگی هایی دارند ؟+معرفی 4 جاجیم دستباف

جاجیم چیست و انواع جاجیم ها کدامند؟

جاجیم یک دستبافته است، انواع جاجیم یک دستبافته است که از پشم خالص درست شده است. عمدتا بدون کرک و پرز بافته می شود، می توان آن را به عنوان یک زیر انداز، رختخواب و روکرسی استفاده کرد. حاجیم به صورت نواری بلند و باریک در ابعاد 16* 25 سانتی متر بافته می شود.

جاجیم هنری دست بافته از پشم است که در سراسر ایران و بیشتر در مناطق غرب و شمال غربی کشور بافته می شود و استفاده هایی مانند زیر انداز و روکرسی دارد.

جاجیم فرشینه ای است که از تار و پود تشکیل شده که پود آن هیچ تاثیری در ایجاد نقش ندارد و طراحی آن توسط تار ایجاد می شود. در واقع پود آن پنهان شده و آنچه مشخص است تارهای رنگی است که به نوار رنگی شبیه است.

جاجیم، هم بافته ای یک رویه و هم دو رویه است که این به خاطر تارهای آن است که نقش جاجیم را رسم می کند.

در بافت جاجیم، بیشتر جاجیم به صورت افقی بر روی زمین قرار می گیرد. تارها نسبت به بافته های دیگر، تراکم بیشتری دارند و رنگ آنها متغیر است. تارها در ابتدای دار به دور چوبی به نام سردار و پایین آن زیردار است که به زمین متصل شده اند، می چرخند. معمولا بیشتر تارها، به صورت یک در میان، با چوب کوجی از نیم دیگر تارها جدا می شود.

در نتیجه نیمی از تارها، به صورت یک در میان، در بالا و نیمی دیگر در پایین قرار می گیرد. در این مطلب مجله اسرین کالا به معرفی انواع جاجیم می پردازیم.

انواع جاجیم

در هر منطقه ای که جاجیم بافی رواج دارد متناسب با آداب و رسوم آن مردمان به جاجیم بافی در انواع اندازه و انواع طرح های مختلف می پردازد که هر کدام نیز نقش های منحصر به فرد زیبا و خوش رنگی دارند.

  1. جاجیم چهار کوچی : این طرح و نقش یکی از رایج ترین طرح های دستباف جاجیم است، یکی از دستباف ها که از نقش و طرح گوناگونی برخوردار است، جاجیم چهار کوچی یا ساده است. طرح هایی که بر روی آن نقش می بندد شامل گل جاجیم، کنگره جاجیم، راه راه، چهارخانه است که رنگ های گوناگونی نیز دارند. از طرح های که بیشتر بر روی آن نقش می بندد می توان به جاجیم های راه راه، چهارخونه یا شطرنجی، گل و کنگره جاجیم اشاره کرد. این طرح دارای رنگ های بسیار زیبا و شاد می باشد.. این طرح دارای رنگ های بسیار زیبا و شاد است.
  2. جاجیم شش درمه : سبکی خاص و زیبا در جاجیم ها وجود دارد که به آن شش درمه می گویند و معمولا نیز از رنگ هایی همچون سرمه ای و سفید و مشکی در آن به کار می رود. این نوع دستباف در هنگام بافت آن دو تار و یک پود استفاده می شود.
  3. جاجیم های سوزنی : نوع دیگر این دستباف ها که به جاجیم های سوزنی رند معروف است، از نقش و نگارهای گلیم معمولاً در آن به کار گرفته شده و تار و پودهای آن از پشم است. در این نوع جاجیم بافی طرح هایی مانند طاووس، گلبرگ و ترمه گل استفاده گرفته و بسیار چشم نواز هستند.
  4. جاجیم های سوزنی رند: این طرح یکی از معروف ترین و زیبا ترین طرح های جاجیم بافی می باشد. از نقش ها و طرح های به کار رفته در این نوع جاجیم می توان به طرح طاووس، گلبرگ و ترمه گل اشاره کرد که بسیار زیبا و چشم  نواز هستند و می توانند نظر هر بیننده ای را به خود جلب کنند.

    جاجیم های بی نقش نیز بیشتر به صورت راه راه بوده و در آن تنها از رنگ های متفاوت استفاده شده است.

هنر جاجیم بافی نیز همانند سایر هنرهای صنایع دستی ایران نیاز به برخی از تجهیزات و لوازم مورد نیاز دارد.

انواع جاجیم برای خرید

انواع تجهیزات جاجیم بافی شامل موارد زیر می باشد:

نورد : برای پیچیدن پارچه های بافته شده به دور آن مورد استفاده قرار می گیرد

کوجی : جدا کردن تارهای زیر و رو و کنترل عرض جاجیم، بر عهده آن میباشد

ماسوره : چوبی و یا پلاستیکی بوده و برای پیچاندن نخ های پود بر روی آن مورد استفاده قرار می گیرد.

سه پایه چوبیبرای ثابت نگه داشتن کوجی استفاده می شود که با کمک طناب کوجی را نگه  می دارد.

 انواع جاجیم از لحاظ طرح و نقش 1. منقوش 2. بی نقش

جاجیم عبارت است از جاجیم دستباف تمام پشمی که جز فرشینه ها قرار گرفته است. یک دسته از تارها برای بافت زمینه اصلی و دسته دیگر از تارها برای طراحی ایجاد شده اند و کاربرد آنها در نقش و رنگ سطح جاجیم است. تارها هستند که بافت و نقش و رنگ جاحجیم را فراهم می کنند..

بیشتر نقش جاجیم ها، راه راه است و نقش اشکال و طراحی این طرح معمولا محرمات نامیده می شود و توسط بافنده از طراحی گل ها و گیاهان استفاده کرده است. هر چند ویژگی های بافت یک جاجیم انتخاب طرح را در آن محدود می کنند، از این طرح ها به صورت رشته ای از طرح های هندسی مانند ستاره ها، لوزی ها و …استفاده می کنند.

رایج ترین جاجیم دستبافت ساده یا چهار کوجی است.

جاجیم های چهارخانه یا شطرنجی و جاجیم های راه راه.

سخن پایانی

 

می توانیم بگویم طرح ها و نقش های که افراد در جاجیم بافی از آن استفاده می کنند بستگی به محل زندگی و آداب و رسوم آن ها دارد. افرادی که بافنده جاجیم هستند بیشتر اوقات طرح های خیالی و باب سلیقه خود را بر روی جاجیم پیاده می کنند. امیدواریم در این مقاله توانسته باشیم شما را با انواع جاجیم ها آشنا کرده باشیم و به خوبی هنر زیبای جاجیم بافی را به شما معرفی کرده باشیم.

خرید آنلاین

 

admin
ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.